Circulaire economie

De houtsector heeft de ambitie om milieu-impact te minimaliseren en zoveel mogelijk CO₂ in bos en de gebouwde omgeving vast te leggen. Dit door in te zetten op het gebruik én op het hergebruik van hout en houtproducten. Binnen een circulaire economie zijn hernieuwbare biobased materialen cruciaal. Hout is van nature een biobased en een circulair materiaal. Hiernaast kan het óók nog worden hergebruikt. Van belang is dat het hout uit een duurzaam beheerd bos komt. Naast de gunstige milieu- en gezondheidsvoordelen van de grondstof wordt tegelijkertijd door duurzame bosbouw een bijdrage geleverd aan instandhouding van vitale bossen wereldwijd. Dit maakt de toepassing van de hernieuwbare biobased grondstof hout een belangrijk middel in de realisatie van een gezonde leefomgeving binnen een klimaatneutrale circulaire economie.

Beleid overheid

Een volledige circulaire economie in 2050. Dat is het gestelde doel van de Nederlandse overheid om de wereld leefbaar te houden voor toekomstige generaties. Hout is van nature  een circulaire grondstof en draagt hier aan bij.

In een circulaire economie gebruiken we alleen maar herbruikbare producten of secundaire- en hernieuwbare materialen. Producten worden geproduceerd, gerepareerd en hergebruikt. Grondstoffen worden hoogwaardig toegepast in nieuwe producten. Het afgraven en mijnen van grondstoffen wordt zo mogelijk voorkomen.

Hiervoor beschrijft het kabinet in haar plan ‘Nationaal Programma Circulaire Economie’ een aantal strategieën:

1. Vermindering van het (primaire) grondstoffenverbruik

Minder (primaire) grondstoffen gebruiken door af te zien van produceren en inkopen, bijvoorbeeld door producten te delen.

2. Substitutie van grondstoffen

Primaire grondstoffen vervangen door milieuvriendelijkere secundaire of door hernieuwbare materialen zoals duurzame bio-grondstoffen zoals hout.

3. Levensduurverlenging

Producten langer gebruiken door reparatie en hergebruik.

4. Hoogwaardige verwerking

Het sluiten van de kringloop door uit sloop terugkerende grondstoffen te winnen en te gebruiken in nieuwe producten, in plaats van storten en verbranden.

Circulair woordenboek

Secundair materiaal

Materiaal afkomstig uit eerder gebruik of uit reststromen van een ander productiesysteem dat primaire materialen vervangt.

Hernieuwbare grondstoffen

Grondstof uit een bron die wordt geteeld, natuurlijk aangevuld of natuurlijk gereinigd op een menselijke tijdschaal.

Met goed rentmeesterschap kan een hernieuwbare bron oneindig blijven bestaan.

Primaire grondstoffen

Grondstof geproduceerd door de aarde en door mensen ontgonnen en gebruikt voor de productie van materialen en producten.

Butterfly model

In grote lijnen is de kabinetsstrategie in 2012 door de Ellen Mcarthur foundation uitgewerkt in onderstaande diagram. In dit model worden twee kringlopen onderscheiden: de biologische kringloop, waar materialen hernieuwbaar zijn en zich biologisch kunnen afbreken en de technische kringloop, waar producten zo lang en hoogwaardig mogelijk worden gebruikt door opknappen, onderhoud en recycling.

Als over circulariteit wordt gepraat, worden snel termen gebruikt als hergebruik, opknappen, repareren en recyclen. Dit zijn verwijzingen naar de zogenaamde R-strategieën (re-use, reduce, refurbish, recycle, …..). In de bovenstaande diagram zie je dat deze strategieën alleen over de technische kringloop gaan, de biologische wordt hierdoor soms tekort gedaan.

NBVT en circulariteit

De NBVT werkt op gebied van circulariteit aan de verdere verlaging van de milieu-impact van houtproducten. Dit door onder andere in te zetten op het hergebruik van houtproducten en het informeren van lidbedrijven over de (mogelijkheden van) de circulaire economie.

Gezonde bossen zijn de basis van een duurzame houtsector. De NBVT vindt het gebruik van hout uit duurzaam beheerde bossen dan ook zeer belangrijk. De vereniging heeft het doel om in 2025 alleen nog maar gecertificeerd hout toe te passen, 100% hout uit gezonde bossen dus. Dit wordt jaarlijks via een onafhankelijke partij gemonitord. Verder wordt er binnen de branche onderzocht wat de biobased content (het aandeel hernieuwbaar) van verschillende houten producten is.

De NBVT werkt hiernaast aan de realisering van een Circulaire Geveleconomie. Binnen dit project wordt er gewerkt aan de ontwikkeling van een landelijk retoursysteem van kozijnen, ramen en deuren.

Hout en circulariteit gaan hand-in-hand

De NBVT werkt hier aan het zo circulair mogelijk toepassen van houten kozijnen, ramen en deuren die terugkomen bij renovatie of uit sloop. Hiermee wordt CO₂ uitstoot bespaard, de levensduur van producten en materialen verlengd en blijft de CO₂ in houtproducten langer opgeslagen. Een ambitieus streven hierbij is om het hout uit oude kozijnen waar mogelijk weer te gebruiken in nieuwe kozijnen.

Ook werkt de NBVT sectie houtbouwsystemen aan nog meer biobased houtbouw. Hierbij ligt de nadruk op het toepassen van biobased materialen voor bijvoorbeeld de isolatie van houtskeletbouw (HSB) elementen.

Dit zijn ‘alleen nog maar’ enkele gezamenlijke activiteiten van de NBVT. De ontwikkelingen in houtbouw gaan zo hard dat ontwikkelingen van partijen amper bij te houden zijn. Het is duidelijk dat de kansen van de houtindustrie alleen maar toenemen en dat hout en circulariteit hand-in-hand gaan.