Milieuvriendelijk bouwen met hout
Onuitputbare bron

Hout is van nature een hernieuwbare circulaire grondstof. Door duurzaam bosbeheer blijven bossen gezond en ontstaat er een (nagenoeg) onuitputbare bron van hout. Hiernaast is het oogsten van hout relatief eenvoudig, is hout licht in gewicht, gemakkelijk te bewerken en te transporteren. Na een eerste levensduur zijn houtproducten nog goed herbruikbaar en/of recyclebaar tot hoogwaardige grondstof of toepassing.

Duurzaam of niet?

Maar, wat is nu duurzaam en wat niet? Is het bijvoorbeeld duurzamer om te kiezen voor een recyclebaar kozijn of juist een kozijn gemaakt van een hernieuwbare grondstof?  Duurzaamheid kan je op veel verschillende manieren interpreteren en hierdoor is het lastig om feit en fabel uit elkaar te houden. Helemaal omdat veel producenten beloftes maken die heel duurzaam klinken, zoals bijvoorbeeld recyclebaarheid of op gebied van (potentiële) circulariteit. Dat iets te recyclen is wil namelijk vaak nog niet zeggen dat dat ook daadwerkelijk gebeurt. Daarom moet duurzaamheid niet worden verpakt in mooie verhalen maar in een objectief onderzoek waarvan de uitkomsten te vergelijken zijn. Het is het nodig om duurzaamheid te kunnen meten.

Het bouwbesluit schrijft een maximale milieuprestatie voor. Voor woningen is dat maximaal 0,8 (verwacht is dat dit 0,5 wordt in 2025) en voor kantoorgebouwen maximaal 1,0. Dit getal is de milieu impact van het gebouw per jaar en per vierkante meter BVO. In de bouw wordt duurzaamheid gemeten volgens de Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken.

LCA’s

Om de milieuprestatie van een gebouw te bepalen, zijn milieu-gegevens nodig van de gebruikte bouwproducten. Om aan eerlijke milieu-gegevens te komen moeten Levenscyclusanalyses, of LCA’s worden uitgevoerd. Dit zijn objectieve onderzoeken die de impact op het milieu meten van de oogst tot het uiteindelijk hergebruik, recycling en/of de stort. Hierbij neemt men alle gebruikte grondstoffen, brandstoffen, energie en rest- en afvalproducten mee.

 

 

LCA onderzoeken

De leden van de NBVT produceren kozijnen, binnendeuren, buitendeuren, trappen, houtskeletbouwelementen of volledige houtbouw. De NBVT ondersteunt deze leden onder andere door het opzetten en begeleiden van LCA onderzoeken. Hierbij maken we afwegingen waarmee de onderzoeken uitkomsten bieden voor een zo groot mogelijk deel van de door de NBVT-leden aangeboden producten. Om de impact van deze producten meetbaar te maken, zijn de LCA onderzoeken uitgevoerd en zijn de resultaten opgenomen in de Nationale milieudatabase. Deze openbare data wordt gebruikt om een MPG (milieuprestatie berekening van een gebouw) te maken.

Gunstige milieu-impact

Uit deze onderzoeken blijkt dat het produceren van houten producten relatief weinig COuitstoot en dat houtproducten in vergelijking met alternatieven een gunstige milieu-impact hebben. De keuze voor hout als bouwproduct is dan ook een van de belangrijkste succesfactoren voor het realiseren van gebouwen met een lage milieuprestatie. Zo concluderen onder andere W/E adviseurs in hun onderzoeksrapport Koplopers in de woningbouw. Van de 20 geanalyseerde projecten is het toepassen van hernieuwbaar (biobased) materiaal de circulaire strategie die veruit het meeste is toegepast.

CO2 uitstoot

Dit komt onder andere door de besparing op CO2 uitstoot. Door te kiezen voor houtbouw kan 20-30% worden bespaard op CO2 uitstoot in vergelijk met zware steenachtige bouwmethodes. Zelfs nog zonder de in het hout opgeslagen CO2 mee te tellen.

HSB Zwaar Verschil
tussenwoning 44,8 57,8 22%
2-1 kapwoning 55,9 78,8 29%
Vrijstaand 80,9 106,7 24%
Appartement 25,9 34,4 25%

CO2 emissie in tonnen CO2-equivalenten van verschillende woningtypes en bouwmethodieken. Exclusief opslag van CO2 in hout.

Bron: W/E Adviseurs, 2021, Klimaatwinst door bouwen met hout. Exclusief opslag van CO2.

CO2 opslag in hout

Naast de lage impact op het milieu die houten bouwproducten hebben, slaat hout tijdens de groei ook nog CO2 op. Door fotosynthese wordt CO2 uit de lucht vastgelegd in het hout en komt  zuurstof vrij. Zolang het hout wordt toegepast blijft deze CO2 vastgehouden. Om deze reden kan houtbouw zelfs klimaatneutraal zijn, er wordt dan in totaal meer CO2 vastgelegd dan uitgestoten.

Duurzame keuzes

Om houtbouw klimaatneutraal te maken, moet men ook de duurzaamste keuze maken voor materialen als de gevelafwerking, installaties en de isolatie. Een stap in de goede richting is het kiezen voor biobased isolatiematerialen als onder andere cellulose, hennep, vlas en stro.

Wil je voor jouw project bepalen hoeveel CO2 is vastgelegd in het hout? Gebruik hiervoor de tool OpslagCO2inhout van Centrum hout: www.opslagco2inhout.nl

In deze tool (op basis van de EN 16449, Wood and wood based product – calculation of sequestration of atmospheric carbon dioxide) is het mogelijk om voor verschillende houtsoorten de hoeveelheid in het hout vastgelegde CO2 te bepalen.

 

Beschikbaarheid
Meer weten over beschikbaarheid van hout? Lees dan ook dit artikel.
Gezondheid
Meer weten over hout en gezondheid? Lees dan ook dit artikel.